مراحل اداری برای گرفتن مجوز ساخت ساختمان

گرفتن مجوز احداث ساختمان کاری زمان بر و پر هزینه است. برای امنیت، کارایی و صرفه اقتصادی بیشتر؛ باید الزاماتی را هنگام احداث ساختمان رعایت کرد. همچنین آیین نامه های متعددی برای احداث یک ساختمان کارا وجود دارد. شهرداری برای اینکه از رعایت این پروتکل ها اطمینان حاصل کند مراحل ساخت و ساز ها را چه به وسیله نظارت و چه به وسیله سازمان های زیر مجموعه زیر نظر می گیرد. به همین دلیل گرفتن مجوز (پروانه) ساخت برای هر ساختمان با هر کاربری الزامی است. کسانی که ساخت بنا را به یک پیمانکار می‌سپارند، ممکن است دنبال کردن این مراحل اداری را نیز به او محول کنند. اما اگر شخصا خودتان می‌خواهید این کارها را انجام دهید باید به شهرداری منطقه مراجعه نمایید.

اولین مرحله:

تشکیل دادن پرونده

هنگام درخواست دادن صدور پروانه و تشکیل پرونده این مدارک را همراه داشته باشید:
• اصل سند مالکیت و فتوکپی آن
• اصل کارت ملی و شناسنامه و فتوکپی آن‌ها
• برگه تسویه حساب عوارض نوسازی
• برگه تسویه حساب عوارض شهرداری
• نوشتن درخواست صدور پروانه به صورت کتبی
شما برای درخواست دادن مجوز ساخت می‌توانید به جز شهرداری، به دفاتر خدمات الکترونیکی هم مراجعه کنید.
مرحله دوم:

بازدید ملک توسط شهرداری

در این مرحله یکی از کارشناسانان شهرداری به محل احداث ساختمان مراجعه می کند و تمام جوانب  ساخت و ساز ساختمان (به عنوان مثال: مساحت کل ملک-همسایگی ها-عرض خیابان و کوچه) را بررسی و مجوز تعداد کل طبقات ساختمان را صادر می کند.

مرحله سوم:

طرح تفصیلی

این طرح در همه شهرها اجرا نمی‌شود و بیشتر در کلان شهر ها صورت می‌گیرد.
شهرداری کسی را با عنوان کارشناس طرح تفصیلی به محل احداث بنا می‌فرستد تا کاربری ملک را در طرح جامع و تفصیلی شهر بررسی کند. انجام این کار با هدف بررسی عدم مغایرت بنا با طرح‌های عمرانی شهر صورت می‌پذیرد. اگر تداخلی دیده شود، دستور انجام تغییرات و اصلاحات مورد نظر از طرف شهرداری صادر خواهد شد.

مرحله چهارم:

تهیه نقشه ساختمان

حالا که کارهای ذکر شده انجام شده است، شهرداری به شما دستور می‌دهد که نقشه ملک‌تان را تهیه نمایید.
در این نقشه باید مساحت کل ملک، تعداد طبقات، تعداد واحد ها و مساحت هر کدام از انها به طور دقیق مشخص شده باشد.

نقشه از شهرداری به گروه مهندسین معماری ارسال می شود. نقشه  توسط مهندسین معمار مورد بازبینی و طراحی مطابق با قوانین شهرداری و نظر مالک قرار می گیرد. پس از اتمام کار نقشه مجدد به شهرداری بازگشت داده می شود پس از تاییده، مجدد برای دفتر نظام مهندسی ارسال می شود تا مجوز های لازم صادر شوند.

مرحله پنجم:

پرداخت عوارض شهرداری

پس از اتمام تمام موارد قبل مالک باید مقداری را تحت عنوان عوارض نوسازی به شهرداری پرداخت نماید. این مقدار توسط بخش صدور پروانه با توجه به مساحت و کاربری ملک محاسبه و مشخص می شود.

مرحله ششم:

مدارک پیش نویس

حالا زمان آماده کردن مراحل پیش‌نویس رسیده است. دفاتر خدمات شهری جایی هستند که برای تهیه پیش‌نویس‌ها به شما کمک می‌کنند و می‌توانید در آنجا فرم درخواست تعیین ناظر را پر کنید.
مدتی باید صبر کنید تا از سوی شهرداری با شما تماس گرفته شود و برای عقد قرارداری با ناظر تعیین شده از سوی شهرداری به آنجا بروید

 مرحله هفتم:صدور پروانه

هنگامی‌که رئیس بخش صدور پروانه ساختمان، معاون شهرسازی و معماری و شخص شهردار درخواست شما را تایید کنند، پروانه ساختمانی شما چاپ خواهد شد.

نکات پایانی

انجام دادن تمام این مراحل اگر چه زمان‌بر هستند و نیاز به صرف هزینه و زمان و انرژی دارد، اما در عوض وقتی پروانه مورد نیازتان صادر شد معمولا 2 و یا 4 سال، زمان در اختیار خواهید داشت.
زمانی که روی صفحه نخست مجوز به عنوان مهلت ساخت آن ساختمان تعیین شده، بر‌اساس متراژ مساحت بنا مشخص گشته است. اگر نتوانید تا فرا رسیدن آن مهلت پروژه را تکمیل کنید، یک اخطاریه دریافت خواهید کرد و باید عوارض تعویق را پرداخت کنید. با انجام پروسه درخواست تمدید پروانه ساخت، زمان مناسبی به شما داده می‌شود تا پروژه را به پایان برسانید و در صورتی‌ که نتوانید پروژه را تکمیل کنید دیگر تمدید مجدد پروانه امکان‌پذیر نخواهد بود. پس بهتر است که برای کامل کردن پروژه در زمان مناسب به خوبی برنامه‌ریزی کنید.

دستگاهی است كه جهت جابجائی بار در امتداد قائم و افق بكار می‏رود و مكانیزم بالابری نیز جرئی از دستگاه محسوب میشود , جرثقیلهای ثابت یا متحرك بوسیله انرژی ماهیچه ‏ای , الكتریكی و یا تركیبی از آنها بحركت درمی ‏آید

جرثقیلهای صنعتی و كارگاهی( سقفی ،دروازه ای ، بازویی، ستونی ، جرثقیل های خاص و ...)

ساخت جرثقیل در صنایع، یکی از مهمترین موضوعات برای افزایش محصول، کاهش هزینه تولید و بالا بردن راندمان و بهره وری، بهبودو توسعه روش های جابجایی و انتقال مواد در کارگاه ها و کارخانه ها می باشد.استفاده از جرثقیل متناسب باعث بهره وری و صرفه جویی در هزینه ها می شود و می تواند ایمنی در کارگاه را نیز تامین کند . از سوی دیگر، خرید جرثقیلی که کارایی آن بیش از نیاز کارگاه صنعتی باشد موجب اتلاف سرمایه خواهد بود. همین امر به روشنی بیان می دارد مشاوره، طراحی ، ساخت ، نصب ،راه اندازی و سرویس ونگهداری جرثقیل متناسب با کار از چه اهمیتی برخوردار است هنگام طراحی جرثقیل، نکات زیر باید مدنظر قرار گیرند:

1-    نوع جرثقیل ، طرز عملکرد و نوع بهره برداری ازآن (جرثقیل سقفی ، جرثقیل دروازه ای ، جرثقیل بازویی ، جرثقیل های خاص و ...)

2-   تعداد و دفعات بارگیری وتخلیه وهمچنین استارت واستوپ های جرثقیل

3-   حداکثر وزن قابل جابجا در محدوده كار گیر جرثقیل

4-   شرایط کاری و پیش بینی مدت زمان عمر جرثقیل

5-   حالت های اعمال بار، ابعاد بار قابل جابجایی

6-    شرایط محیطی و شرایط ویژه

نوشته شده توسط تحریریه مهندسین مشاور آرشکو

میخ‌کوبی خاک جزو بهترین روش‌های به کار بسته شده برای پایدارسازی شیب‌های خاکی است. نحوهٔ کلی کار در این روش، حفر شبکه‌ای از سوراخ‌ها در دیوارهٔ خاکی، قرار دادن میلگردهای فولادی و در نهایت پر نمودن فضای خالی سوراخ‌ها با استفاده از دوغاب سیمان است.

تاریخچه

برای اولین بار مهندسین مشاور اتریشی از روش میخکوبی برای پایدارسازی شیروانی‌های سنگی در تونل استفاده کردند. آن‌ها در اوایل دههٔ ۱۹۶۰ برای پایدارسازی جداره‌های تونل، شبکه‌ای از سوراخ‌ها را در طاق و دیوارهای سنگی تونل حفاری کرده، در داخل آن میلگردهای فولادی قرار داده و قسمت انتهایی آن را با شبکهٔ مش‌بندی در محیط تونل گیردار کردند. سپس با دوغاب‌ریزی در سوراخ‌های حفر شده و بتن‌پاشی به جدارهٔ تونل، موفق به پایداری ایمن جداره‌های داخلی تونل شدند. این روش بعدها توسط مهندسین آلمانی و فرانسوی برای پایدارسازی در شیروانی‌های خاکی مورد استفاده قرار گرفت. به عبارت دیگر مهندسین مشاور آلمانی و فرانسوی، روش اتریشی میخ‌کوبی در سنگ را برای شیب‌ها و دیوارهای خاکی به کار بستند. آن‌ها استفاده از تکنولوژی میخکوبی در تونل را به پایدار نمودن شیب‌ها و دیوارهای خاکی گودبرداری شده و کولهٔ پل‌ها تعمیم دادند.

پس از آن استفاده از میخ‌کوبی به طور گسترده در طرح‌های مختلف عمرانی نظیر تثبیت ترانشه‌های خط آهن و بزرگ‌راه‌ها، ساخت سازه‌های نگهبان گودبرداری شده در مناطق شهری جهت احداث ساختمان‌های بلندمرتبه که شامل چندین طبقه در داخل زمین هستند و تثبیت شیب‌های زمین در برابر لغزش‌های احتمالی به کار بسته شد.

یکی از اولین کاربردهای میخ‌کوبی در خاک در سال ۱۹۷۲ برای تعریض خط آهن نزدیک ورسایل در فرانسه صورت گرفت. در آن پروژه یک شیروانی خاک برداری شده به ارتفاع ۱۸ متر با استفاده از میخ‌کوبی پایدار شد.

در آلمان برای اولین بار برنامهٔ تحقیقاتی گسترده‌ای بر روی دیوارهای میخ‌کوبی شده توسط دانشگاه کارل شروهه و شرکت ساختمانی بوئر بین سال‌های ۱۹۷۵ تا ۱۹۸۱ انجام شد. این برنامهٔ تحقیقاتی شامل آزمایش بر روی دیوارهای آزمایشی با مقیاس واقعی و با اندازه‌های مختلف بود تا بتوان از طریق آن روش‌های تحلیل و طراحی دیوارهای میخکوبی شده را گسترش داد.

همچنین در فرانسه برنامهٔ تحقیقاتی کلوتر متشکل از شرکای خصوصی و دولتی در سال ۱۹۸۶ برای انجام تحقیقات عددی و آزمایشگاهی پیرامون دیوارهای میخکوبی کلید خورد. در آمریکای شمالی برای اولین بار در دههٔ ۱۹۷۰ دیورهای میخکوبی شدهٔ زیادی در شهرهای ونکوور، واشینگتن و مکزیکوسیتی اجرا شد. یکی از اولین دیوارهای میخکوبی شدهٔ قابل توجه در آمریکا، مهار خاکبرداری با عمق ۱۳٫۷ متر در ماسه لای‌دار متراکم برای توسعه بیمارستان گودسامایتان واقع در پورتلند اورگان بود که در سال ۱۹۷۶ به بهره‌برداری رسید. مهندسین مشاور این طرح در مقام مقایسه بین اجرای دیوار میخکوبی شده و اجرای دیوار حایل بتنی ابراز داشتند که این طرح با نصف زمان و ۸۵ درصد کاهش هزینه نسبت به اجرای دیوار حایل بتنی به بهره‌برداری رسیده‌است.

از دیگر پروژه‌های مهم میخکوبی در دههٔ ۱۹۸۰ در آمریکا می‌توان به دیوار میخکوبی با ارتفاع ۱۲ متر در یکی از پروژه‌های دولتی وزارت راه آمریکا در کامبرلند گپ واقع در ایالت کنتاکی اشاره کرد. همچنین وزارت راه آمریکا در سال ۱۹۸۹ برای اولین بار از تکنولوژی میخکوبی برای گودبرداری کوله‌های پل استفاده کرد. در دو دههٔ اخیر استفاده از تکنولوژی میخکوبی در سراسر جهان رشد چشمگیری داشته‌است. این روش جزء روش‌های مورد علاقهٔ کارفرمایان بوده و مهندسین طراح و اجرا توجه بیشتری به تکنیک‌های طراحی و اجرایی میخکوبی پیدا کرده‌اند. در ابتدای رواج سیستم میخکوبی، از این سیستم بیشتر برای احداث سازه‌های نگهبان موقت استفاده می‌شد، در حالی که در ۱۰ سال گذشته استفاده از میخکوبی در احداث سازه‌های نگهبان دائمی نیز رشد چمشگیری پیدا کرده‌است.

مراحل اجرای دیوارهای میخکوبی شده

   مرحله ۱. گودبرداری :

گودبرداری اولیه تا عمقی صورت می‌پذیرد که دیوارهٔ گودبرداری شده بتواند در مدت کوتاهی بین ۲۴ تا ۴۸ ساعت پایداری خود را حفظ کند. عمق گودبرداری جهت تأمین کوتاه مدت پایداری در بین ۱ تا ۲ متر می‌باشد. عرض گودبرداری انجام شده حداقل باید به اندازه‌ای باشد که بتوان ابزارهای لازم را در محل مستقر کرد. عرض مش فولادی در تعیین عرض گودبرداری مؤثر است، در عین حال، خاکبرداری در عرض‌های بزرگ‌تر از ۱۲ متر موجب افزایش تغییر شکل‌های افقی می‌گردد. پانل‌های خاکبرداری، یک در میان برداشت می‌شوند.

   مرحله ۲. حفاری چال برای اجرای میخ :

چال‌های مورد نظر با طول، قطر و شیب مشخص اجرا می‌شوند و امتداد آن‌ها تقریباً افقی می‌باشد.

   مرحله ۳. نصب میخ و دوغاب ریزی :

در این مرحله میلگردهای فولادی (میخ‌ها) در چال‌های پیش‌حفاری شده کار گذاشته می‌شوند. میلگردهای به کار رفته شده اغلب تو پر هستند اما می‌توان از میلگردهای توخالی نیز مطابق به آیین‌نامهٔ اجرایی وزارت راه آمریکا مربوط به میخکوبی با میلگردهای توخالی نیز استفاده کرد.

جهت آنکه راستای میلگردها دقیقاً در امتداد محور استوانهٔ چال‌های حفر شده باشد از ابزاری به نام مرکزکننده استفاده می‌شود. میلگردها در داخل مرکزکننده‌ها فرورفته و سپس در داخل چال، جاگذاری می‌شوند. چنانچه شرایط خوردگی شدید باشد از غلاف‌های پلاستیکی مخصوصی جهت محاظت از میخ‌ها استفاده می‌شود. در همین حال یک لولهٔ دوغاب ریزی به انتهای چال رفته و فضای خالی باقی مانده را از انتها تا ابتدای چال دوغاب ریزی می‌کند. شیب چال‌های حفر همان‌طور که پیش از این نیز گفته شد به مقدار ملایمی در پایین سطح افق قرار دارد؛ لذا دوغاب با نیروی وزن وارد شده بر آن به خوبی در حفره‌ها جا می‌گیرد. به چنین روشی، روش دوغاب ریزی ثقلی گفته می‌شود که جزء روش‌های متداول در میخکوبی به حساب می‌رود. پیش از مرحلهٔ بعدی، نوارهای زهکشی ژئوکاپوزیتی بر روی سطح گودبرداری و به طور تقریبی بین شبکهٔ میخ‌های بیرون آمده کارگذاشته می‌شود. نوارهای زهکشی تا قسمت تحتانی گودبرداری ادامه می‌یابد تا زه‌آب جمع شده را به پاشنهٔ دیوار هدایت و خارج کند.

   مرحله ۴. ساخت پوشش شاتکریت موقتی :

قبل از آنکه مرحلهٔ بعدی گودبرداری شروع شود شاتکریت جهت یک‌پارچه سازی ابتدای میخ‌ها و کل سیستم بر روی سطح گود پاشیده می‌شود. نحوهٔ متداول اجرا به این صورت است که از یک پوشش شاتکریتی با میزان ملایمی از تسلیح فولادی استفاده شود. تسلیح فولادی اغلب شبکهٔ مش‌بندی شده از سیم‌های به هم جوش خورده است. طول پانل‌های مش فولادی جوش خورده باید به اندازه‌ای باشد که هر پانل با پانل کنار تا اندازه‌ای همپوشانی داشته باشد. در این مرحله لایهٔ نازک بتن شاتکریت بر روی سطح گود پاشیده می‌شود. بعد از آن یک صفحه پلیت فولادی بر روی نوک میخ کار گذاشته می‌شود. از واشر و مهره‌های شش گوش برای اتصال میخ به صفحهٔ پلیت استفاده می‌شود. توجه شود که مدت ۷۲ ساعت لازم است تا بتن شاتکریت به مقاومت سه روزه تقریباً معادل ۱۰٫۵ مگاپاسکال برسد و بعد گودبرداری مرحلهٔ بعد انجام شود.

   مرحله ۵. ساخت دیوارهٔ میخکوبی شده تا عمق مورد نظر :

مراحل ۱ تا ۴ تا عمق مورد نظر جهت گودبرداری ادامه می‌یابد. در هر مرحله از گودبرداری، نوارهای زهکشی قایم که در انتهای گود به صورت لوله‌ای جمع شده‌است، در امتداد بعدی گودبرداری گسترده می‌شود. سپس پانل‌های مش‌بندی جدید بر روی پوشش کار گذاشته می‌شود. شاتکریت با همپوشانی قابل قبولی نسبت به لایهٔ بالایی شاتکریت بر روی دیوار پاشیده می‌شود. در انتهای گود نوار زهکشی دوباره لوله شده تا برای مرحلهٔ بعدی استفاده شود.

   مرحله ۶. ساخت پوشش دایمی و نهایی :

وقتی گودبرداری تا عمق مورد نظر ادامه یافت، سیستم میخکوبی شده در تمام سطح دیوار نصب شد و نیز آزمایش‌های لازم جهت اطمینان از عدم رخداد هر نوع گسیختگی انجام گرفت، ممکن است پوشش نهایی و دایمی ساخته شود. همان‌طور که گفته شد از پوشش دایمی در شرایطی استفاده می‌شود که از دیوار میخکوبی جهت سیستم پایدارسازی دایمی گود بهره گرفته شده باشد. برای پوشش‌های دایمی ممکن است از بتن مسلح درجا، شاتکریت مسلح یا پانل‌های پیش‌ساخته استفاده شود.

نوشته شده توسط تحریریه مهندسین مشاور آرشکو

خرپا سازه‌ای صلب از واحدهای مثلثی شکل است که از اتصال اجزای باریک و بلند ساخته شده است. خرپاها توانایی تحمل نیروهای کششی و فشاری را دارند.

خرپاها از جملهٔ ساده‌ترین اعضاء باربر سازه‌ها هستند که در کل به عنوان اعضاء خمشی عمل نموده و در سقف‌ها، پل‌ها، و سازه‌های هوا و فضا مورد استفاده قرار می‌گیرند. دراین گونه سازه‌ها به علت عدم وجود نیروی برشی و لنگر خمشی در تک تک اعضاء متشکله مثلث‌ها اتصالات باید به صورت مفصلی مدل شود.

خرپا بر حسب تعریف از مجموعه‌ای از اعضایی بوجود می‌آید که همگی در یک صفحه قرار داشته و ترکیب آنها یک شبکه مثلثی ایجاد نماید. چون در خرپاها فرض می‌شود که اعضا در انتهای خود به اعضای دیگر لولا شده‌اند بنابر این شکل مثلثی تنها شکل پایدار خواهد بود.

انواع

خرپاها به سه دسته زیر تقسیم بندی می‌شوند:

• خرپا ساده: با مفصل نمودن سه عضو در انتهای یکدیگر و ایجاد شکل مثلث ساده تشکیل شده است. توسعه خرپا هر بار با اضافه نمودن دو عضو و یک گره صورت می‌گیرد. اعضای جدید در گره جدید به یکدیگر مفصل شده و انتهای دیگر آنها به گره‌های موجود مفصل می‌گردند.
• خرپای مرکب این نوع خرپا ترکیبی از چند خرپای ساده است.
• خرپاهای پیچیده و مبهم

انواع خرپا

خرپاها را در یک تقسیم بندی ساده می‌توان به گونه‌های زیر تقسیم نمود :

 ۱- خرپای دوبعدی : در این دسته از خرپاها تمامی اعضای خرپا را می‌توان در یک صفحه جای داد. این بدان جهت است که از لحاظ هندسی اختلاف بعدی در نحوه قراگیری و جهت‌گیری اعضا وجود ندارد.بسیاری از طرح‌های کلاسیک خرپا در این دسته جای می‌گیرند. توانایی تحمل تنشها و بارهای صفحه‌ای و حجم و ابعاد متناسب از نقاط قوت این گونه برشمرده می‌شوند.

 ۲- خرپای سه بعدی: خرپای این دسته از خرپاها بر خلاف نمونه قبل شامل شبکه‌ای از اعضا و اتصالات‌اند که روی هم حجمی را در برگرفته و در امتداد هر سه محور مختصات امتداد یافته‌اند. قدرت تحمل بارها و تنشهای سه بعدی از مزایای این گونه خرپا به شمار می‌رود که البته این مزایا با هزینه حجیم بودن سازه حاصل می‌گردند.

 ۳- خرپای چندگانه : این دسته از خرپاها با هدف حذف نقاط ضعف و حفظ نقاط قوت دو گونه قبل ابداع گردیده‌اند. در این گونه از خرپاها معمولاً لینک‌های وسط به صورت تکی و لینک‌های بالا و پایین به صورت دوگانه یا چندگانه طراحی می‌گردند. قدرت تحمل بارهای صفحه‌ای و مقاومت خمشی و کمانشی مناسب در جهات گوناگون، در عین حفظ ابعاد متناسب از جمله نقاط قوت این گونه‌اند.

 نویسنده : گروه تحریریه مهندسین مشاور آرشکو

بیل مکانیکی| طراحی ونظارت سازه ای| مهندسین مشاور آرشکو

بیل مکانیکی| طراحی ونظارت سازه ای| مهندسین مشاور آرشکو

بیل مکانیکی از ماشین‌های سنگین عمرانی و مهندسی است که شامل بازوی مفصلی (دکل و استیک)، باکت و کابین گردان (فیرو) در قسمت بالا و زنجیر یا چرخ لاستیکی در زیر می‌باشد. این ماشین ارتقاء یافتهٔ بیل‌های بخار است.

از قابلیت‌های این ماشین می‌توان به نصب چکش (پیکور) که بسیار پرکاربرد است و نصب مته، سنگ جت، قیچی فلزبر، چنگک، گراپ و دیگر ادوات اشاره کرد. نصب چکش هیدرولیکی یا پنوماتیک به جای باکت این دستگاه، این امکان را فراهم می‌کند که سطوح و حجم‌ها سنگی یا بتونی را که بنا به دلایلی نمی‌توان با مواد منفجره یا کمپرسور تخریب کرد، به‌وسیله مجموعه این دو وسیله (بیل و چکش) تخریب نمود.

لازم است ذکر شود به دلیل حجم کم باکت و هزینه‌های بالای نگهداری، برای خاکهای نرم و با حجم زیاد لودر وسیله اقتصادی‌تر است، اما مورد اطمینان برای کارهای شهری نیست (به دلیل رانش ایجاد شده برای ساختمان‌های اطراف)، که این موضوع باعث برتری بیل مکانیکی می‌شود.

موارد استفاده

   حفر کانال، گودال، زیرسازی

   حمل مواد

   برش توسط ادوات هیدرولیکی

   تخریب

   گود برداری برای ساخت ساختمان

   خاک برداری

   تسطیح زمین

   معدنکاری

   لایروبی رودخانه

بیل مکانیکی جز ماشین آلات و تجهیزات سنگین است که دارای بازوی مفصلی، باکت و کابین چرخان (اتاقک) می‌شوند. محل کابین در بالای سر شاسی با چرخ لاستیکی یا چرخ زنجیری است.

انواع بیل مکانیکی از نظر چرخ

انواع بیل مکانیکی عبارتند از: بیل مکانیکی چرخ زنجیری و بیل مکانیکی چرخ لاستیکی که هر کدام متناسب با نوع محل کاربرد مورد استفاده قرار می‌گیرد مانند محیط‌های کوهستانی، شهری، بیابانی و …

انواع بیل مکانیکی

بیل‌های هیدرولیکی بر اساس شکل ظاهری و کاربردشان دارای انواع گوناگون می‌باشند که در ادامه به بررسی آن‌ها پرداخته شده‌است.

۱-بکهولودر(backhoe loader)

این ماشین ترکیبی از لودر و بیل مکانیکی می‌باشد.

به این ماشین بیل مکانیکی با جام معکوس نیز گفته می‌شود.

۲-بیل مکانیکی با سیستم کابلی

این ماشین عبارت است از یک اطاقک گردان که بر روی چرخ‌ها سوار می‌باشد و در انتهای جلوی آن بیل متصل شده‌است.

این بیل در دو نوع مکانیکی و هیدرولیکی موجود می‌باشد.

۳- دراگ لاین یا بیل کششی

قسمت‌های تشکیل دهنده این بیل شامل موارد ذیل می‌باشد:

   اطاقک فرمان

   جرثقیل

   جام بیل کششی

   کابل‌های لازم جهت کنترل قسمت‌های گوناگون

این بیل قادر به انجام فعایت‌های گوناگون در سطوح بسیار بالاتر وبسیار پایین‌تر از سطح اتکاء خود می‌باشد.

همچنین در انواع متفاوت زمین‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد.

سایر موارد استفاده از این ماشین عبارت است از:

   انجام حفاریهای پایین‌تر از سطح

   کانال زنی

   لوله گذاری

از مهمترین مزایای این ماشین زمان کوتاه سیکل کاری آن می‌باشد.

در بسیاری از موارد عرض جام از ظرفیت آن مهم‌تر است، گستردگی جام از نظر (عرض و عمق) بیشتر می‌باشد.

۴-بیل‌های جام جلو

کاربرد این بیل ها عبارت است از:

   حفاری زمین‌های سخت در سطح بالای ماشین

   بارگیری کامیون

   انتقال مصالح به قرضه عمودی

این ماشین در دو نوع چرخ لاستیکی و چرخ زنجیری موجود می‌باشد.

۵-چنگک (بیل منقاری)

کلامشل‌ها معمولاً در فعالیت‌های زیر مورد استفاده قرار می‌گیرند:

   انجام فعالیت‌های حفاری به صورت قائم در اعماق مختلف مانند دیوارهای حائل، گودال شمع‌ها، پرده‌های آب‌بند و …..

   حمل و جابه جایی مواد کنده شده و نرم نظیر ماسه، شن، ذغال سنگ، سنگ‌های شکسته و …..

   انجام عملیات‌های لایروبی در کانال‌ها، موج شکن‌ها و ….

   حمل بار و بلند کردن‌ها به صورت قائم از یک نقطه به نقطه دیگر نظیر تخلیه بار در داخل قیف و کیسون‌ها

در کلامشل‌ها باید به نکات زیر دقت شود:

   توانایی نفوذ جام به وزن آن بستگی دارد

   محاسبه بازدهی دقیق آن مشکل می‌باشد.

   در صورت امکان باید از سبک‌ترین جام برای این بیل‌ها استفاده شود.

معادل انگلیسی چنگک یا بیل منقاری در زبان انگلیسی clamshell grab می‌باشد.

ساختمان کار بیل مکانیکی

   قرار دادن جام در محل مواد خاکی

   پر کردن جام به وسیله فشار دادن یا کشیدن جام داخل مواد خاکی

   خارج کردن و بالا کشیدن جام از داخل مواد خاکی

   تخلیه مواد کنده شده داخل کامیون و شروع مجدد کار

بیل مکانیکی چرخ لاستیکی

این نوع دستگاه مهندسی به‌طور گسترده در مهندسی جاده از جمله ساخت و ساز جاده، ساخت وساز مسکن و شهر سازی، جاده و تعمیر پروژه استفاده می‌شود.

سرعت حرکت چرخ لاستیکی در مقایسه با چرخ زنجیری بیشتر است لذا برای مواردی که تعداد سفر زیاد بوده و سطح راه مورد استفاده محکم باشد مفیدتر هستند.

   از نوع کامیونی ارزانتر و از نوع زنجیری گرانتر می‌باشد

   سرعت حرکت آن‌ها با توجه به قدرت موتورشان محدود بوده و در حدود ۱۰ تا ۱۲٫۵ کیلومتر در ساعت است. در انواع جدید آن‌ها نیز به ۴۰ کیلومتر در ساعت نیز می‌رسد.

بیل مکانیکی زنجیری

یک وسیله نقلیه طراحی شده برای حفاری و حرکت اجسام بزرگ است. به همین دلیل به‌طور گسترده در کار ساخت و ساز مانند حفر تراشه‌ها، سوراخ‌ها، ساختمان‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد.

بلند کردن و گرفتن اجسام، حرکت خاک، تخریب، لایروبی، برش دادن زمین و اجسام، خرد کردن و.. از دیگر مواری است که همواره به بیل مکانیکی زنجیری نیاز است.

شاسی چرخ زنجیری قابلیت تحرک بسیار خوبی در محل خاک برداری ایجاد میکندچراکه به دلیل سطح وسیع چرخ‌ها فشار کمی بر روی خاک ایجاد می‌کند که امکان کار بر روی خاک‌های سست را فراهم می‌کند.

       به سبب زیاد بودن سطح اتکای زنجیر با زمین به راحتی می‌تواند در زمین‌های سست استقرار یافته و کار انجام دهد به همین جهت برای کار در زمین‌های نرم که ظرفیت بارگذاری آن‌ها از ۰٫۴۳ تا ۰٫۸۲ کیلوگرم بر سانتی‌متر مربع است ساخته می‌شود.

   دنده‌هایی که روی زنجیر آن‌ها پیش‌بینی شده سطح زمین‌های سنگی را شیار داده و استقرار و ثبات ماشین را برای انجام عملیات سخت سنگبرداری ممکن می‌سازد.

   در راهای موقت با شیب زیاد (حدوداً۴۰درصد) نیز قادر به حرکت می‌باشند.

   در مقایسه با انواع دیگر عملیات‌های خاکی با ثبات‌ترین و صلب‌ترین آنهاست.

   سرعت حرکت آن‌ها کم و در حدود ۵ تا ۷/۵ کیلومتر در ساعت می‌باشد.

   برای انتقال آن‌ها به کارگاه باید از تریلر استفاده نمود.

   در غالب عملیات خاکی به صرفه تر و سریعتر از انواع دیگر است.

بیل مکانیکی کششی (دراگلاین)

بیل مکانیکی (دراگلاین) از یک اتاقک فرمان، جرثقیل، جام بیل کششی و کابل‌های لازم جهت کنترل قسمت‌های مختلف تشکیل شده‌است.

حفاری با دراگلاین در سطوح بالاتر از سطح اتکاء ماشین تا سطوح خیلی پایین‌تر از سطح اتکاء ماشین و زمین‌های نرم تا زمین‌های متوسط سخت امکان‌پذیر می‌باشد.

ازمهمترین موارد برتری دراگلاین نسبت به سایر ماشین آلات می‌توان به بازوی طویل آن برای حفاری و تخلیه اشاره کرد.

حفاری از طریق کشیدن جام بر روی مواد حفاری

انواع بیل مکانیکی از لحاظ حفاری

   بیل جام جلو (front shovel) :

بیل جام جلو برای حفاری‌های بالای سطح زمین و بارگیری کامیون‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد. بیل‌های جام جلو برای حفاری سخت در بالای سطح ماشین می‌باشند؛ که قادر هستند فشار قابل توجهی به جام خود اعمال کنند، اما مصالحی که حفاری می‌شوند باید در حالت قرضه عمودی باشند. به عبارت دیگر به صورت عمودی به سطح زمین قرار بگیرند. بازو و جام حدوداً یک سوم وزن کل ماشین را دارند. بنا براین با در نظر گرفتن وزن مصالح در جام، این ماشین‌ها به نحوی طراحی می‌شوندکه تعادل خود را حفظ کنند. معمولاً این ماشین‌ها دارای چرخ زنجیری می‌باشند و سرعت آن‌ها بسیار کم است.

برنامه‌ریزی کار با بیل مکانیکی

برای کار با بیل مکانیکی انتخاب اندازه صحیح ماشین وبیل اهمیت زیادی دارد و نوع خاک و شرایط کارگاه موارد تعیین‌کننده‌ای هستند.

علاوه بر این موارد دیگری را باید در نظر گرفت که برخی از آن‌ها عبارتند از:

   زاویه گردش

   زهکشی

   دسترسی به محل کار

   شرایط سطح کار

   جهبه حفاری

انتخاب جام بیل مکانیکی

جام بیل مکانیکی با توجه به شرایط کاری، اندازه و نوع مصالح جابه‌جا شونده، افزایش راندمان خاکبرداری و بارگیری به چهار مورد ذیل تقسیم‌بندی شده:

   سنگین کار

   استفاده عمومی

   سبک کار

   جابه جایی مواد

بیل مکانیکی| طراحی ونظارت سازه ای| مهندسین مشاور آرشکو

بیل مکانیکی| طراحی ونظارت سازه ای| مهندسین مشاور آرشکو

نوشته شده توسط تحریریه مهندسین مشاور آرشکو

با سلام.

گروه مهندسی آرشکو با استعانت از یکتا مهندس هستی و با استفاده از کادر فنی مجرب و متعهد، فعالیت خود را آغاز کرده و در نظر دارد با ارائه برترین کیفیت ساخت ‌و ساز با استفاده از فناوری‌های نوین، مقرون ‌به‌ صرفه‌ترین خدمات و برترین کار در کمترین زمان ممکن، موجبات رضایت‌مندی را فراهم آورد.

گروه مهندسین آرشکو از سه شرکت زیر تشکیل شده است:

آرمه (مهندسین مشاور)

آژند (پیمانکاری عمرانی)

معیار (آزمایشگاه تخصصی)

این گروه توسط تعدادى از اساتید دانشگاهی و کارشناسان مجرب در امر طراحی نظارت و اجرا با هدف مشاوره به کارفرمایان محترم از مرحله مطالعه و طراحی تا بهره بردارى و همچنین اجراى دقیق و فنی پروژه‌ها تأسیس شده است.